De surfsport begon zo’n negentig jaar geleden met een zeiler die een board wist te bemachtigen. Inmiddels zijn er ontelbare surfers en sinds 2020 is de sport ook een onderdeel van de Olympische Spelen. Hoe dit allemaal gelopen is, is op z’n minst een goed verhaal.

Jan Coenraads Nederveen was de eerste persoon die in de jaren ’30 een zee met goeie golven instapte. Hoe deze zeiler aan een board kwam, is nog steeds een raadsel. Over de volgende generatie surfers is meer bekend. Eind jaren zestig zag Go Klap een jongen in de branding rommelen met een Bob Harbour Longboard die hij uit Australië had meegenomen naar Scheveningen. Aan het gesleep met het board kwam een eind toen de zeilvereniging aanbood deze daar te stallen. De surfer kwam echter nooit meer opdagen. Go Klap greep zijn kans en was meteen verkocht.

In Engeland bestelde Go zijn eigen polyesterboard. Een kleintje, want ook in Europa was de shortboardrevolutie begonnen. De zeilvereniging was inmiddels verhuisd naar het Zwarte Pad en Go had inmiddels wat surfers om zich heen verzameld: Arie Verbaan, Albert van Garderen, Jaap van der Toorn en Hans Schotten. Zij surfde vaak aan de zuidkant van de Scheveningse haven. Ook Jan Coenraads Nederveen kwam vaak vanuit Noordwijk die kant op. Go maakte een indrukwekkende reis naar Engeland om een paar blanks, een emmer polyesterhars en een rol glasvezelmatten naar Nederland te krijgen. Deze missie betekende het begin van zijn carrière als surfende zakenman.

Vanuit zijn kamer aan de Ruychaverstraat in het Geuzenkwartier begon hij surfspullen te verkopen aan vrienden; blokjes wax, laeshes, skateboards etc. Toen de skateboard voor het eerst super populair werd, sloeg Go zijn grootste slag. ’S ochtends werkte hij nog als ingenieur en ’s middags opende hij de deuren van zijn winkel in Scheveningen. Rijen enthousiaste kinderen stonden in de Badhuisstraat te wachten om hun eerste skateboard te kunnen kopen.

Niet alleen voor Go’s winkel, maar ook in het water werd het drukker. Regels konden niet langer uitblijven; van tien uur ’s ochtends tot zeven uur ’s avonds mocht je niet met een board het water in. De politie in Nederland vond Nederland de gevaarlijkste plek van de wereld om te surfen. Om dit te veranderen was er maar één oplossing; een vereniging oprichten. J.K. Potasse uit Amsterdam maakte een voorzet door Nederlands surfers bij elkaar te brengen in het Krasnapolsky in Amsterdam. Zo ontstond in 1972 de Holland Surfing Association.

Jan Nederveen schreef de staturen en J.K. Potasse verdween uit beeld. Uiteindelijk werd de HSA op 12 oktober 1973 bij Koninklijk Besluit goedgekeurd als vereniging. Maar voor wat hoort wat. Surfers mochten alleen het water in als ze lid waren van de HSA (dat zag je aan een sticker op hun board). Ze moesten bij de wachtcommandant van de politie melden wanneer ze het water ingingen én wanneer ze eruit kwamen. Ook moesten ze een boei uitgooien op de plek waar ze gingen surfen én de vereniging moest elk jaar opnieuw een vergunning aanvragen. Een behoorlijk rijtje voorwaarden.

Begin jaren ’80 werd het allemaal wat makkelijker. Arie, Albert en Go gingen op surftrip naar Engeland. Het eerste wat ze daar te horen kregen was dat ze beter naar Frankrijk hadden kunnen gaan; dat is dichterbij en er zijn betere golven. Dit eerste groepje surfers scheurden met een stokoude Renault Estafette door Europa en zelfs naar Marokko. In Nederland werd het surfen populairder en populairder. Sommige watersporters combineerde hun surf-met hun reislust en brachten boards mee uit Zuid Afrika, de V.S. en Australië. De kids die eerst stonden te dringen in de Badhuisstraat waren inmiddels uitgegroeid tot de volgende surfgeneratie. Langs de gehele Nederlandse kust lagen surfers in het water; de Koenen-broertjes uit Leersum, Fonger Broersma en Reinout Vlaanderen uit Zeist en Robby Buttner uit Amsterdam. Egbert Visser, Chris Pronk, allemaal aanvoerders van een nieuwe generatie surfers.

De HSA was inmiddels volledig geaccepteerd door de Internationale surfgemeenschap en Nederlandse surfers werden uitgenodigd voor deelname aan de World- en European Surfing Championship. Nationaal werden filmavonden en wedstrijden georganiseerd en de NK toer zorgde voor een hoog niveau in de Noordzee. De Uiterwijk-broers, Richard van Tol, de van

Haaften broers en Viktor van de Klei hoorde je in het HS Nieuws en ze kwamen tijdens wedstrijden voorbij. Vooral Viktor maakte naam. Hij won nationale en internationale wedstrijden, werd pro en zette met O.M. Surfevents een strakke NK Surftoer neer.

De HSA was aan het rocken; het ledenbestand was opgelopen naar rond de honderd, vergaderingen vonden plaats op te gekke plekken, er waren wedstrijden, feesten en er werd een magazine uitgebracht. Totdat Viktor stopte met het organiseren van de wedstrijden....Terwijl de surf-scene groeide en groeide, zakte de HSA als een plumpudding in elkaar. Niet alleen de wedstrijden stopten, er was ook geen bestuur en geen magazine meer.

Maar...dankzij de energie van Thomas Koenen en Frank Reef kwam de HSA toch weer tot leven. Een sterk team organiseerde de best bezochte wedstrijden in de geschiedenis van de HSA. En Nederland scoorde super hoog op het EK. Surfend Nederland was terug! Rick Wouters was nu voorzitter en samen met Ronald van Rijn en Hans van den Broek vormde hij het nieuwe bestuur. Inmiddels zitten we in 2004. Rick, Ronald en Jan Groenedijk organiseerden voor het eerst de Dutch Surfing Championships gehouden in Moliets. Een mega succes!

Voor Rick werd het teveel, hij stopte. Hans van den Broek kwam vol energie terug uit Hawaii en nam Rick’s taken over. Jan liep ondertussen stage bij de Nationale surfbond in Nieuw Zeeland, dus Hans en Ronald hadden het druk. Met z’n tweeën een wedstrijd organiseren is too much. Ze besloten deze taak uit te besteden, om zo ruimte te maken om andere zaken op te kunnen zetten. Zoals het organiseren van een coach-cursus (bij de BSA) en een jurycursus. Deze laatste was enorm succesvol en zorgde ervoor dat meer en meer mensen betrokken raakten bij de HSA. Stefan Koper, Ernst van Driel en Ruurd Mosterd namen de stok over en zetten het goede werk voort. Aan het huidige bestuur ging een drukke en roerige ALV vooraf. Het was even zoeken welke kant de HSA op wilde gaan, maar uiteindelijk gaat het onder leiding van Marc Elffers, Erik Orie, Robin Kersbergen en Emile van der Borch absoluut de goede kant op! Op een sterke en gezonde surf-cultuur! Proost!