Wat is aangepast surfen?
Aangepast surfen
Aangepast surfen, of “Adaptive surf”, is de verzamelterm voor het surfen waarbij aangepaste begeleiding en/of aangepast materiaal wordt ingezet. Zo wordt surfen toegankelijker voor mensen met een fysieke, sensorische of mentale beperking, maar ook voor revalidatie en geestelijk welzijn biedt aangepast surfen heel veel mogelijkheden. Bij aangepast surfen zijn naast leraren vaak ook andere professionals en vrijwilligers betrokken. Aangepast surfen maakt de surfsport inclusiever zodat steeds meer mensen de stoke kunnen ervaren.
Adaptive Surf Nederland
Er zijn in Nederland meerdere organisaties actief die zich richten op aangepast surfen voor specifieke doelgroepen, met elk hun eigen specialiteit. Adaptive Surf Nederland is een platform vanuit deze organisaties om gezamenlijk het surfen nog toegankelijker te maken en ook te zorgen voor meer onderling overleg, kennisdeling en borging van kwaliteit en veiligheid. De organisaties die zich hierbij hebben aangesloten, en wat zij doen, vind je onderaan deze pagina.
Breedtesport
In de definitie van de HSA is (surf) breedtesport elke vorm van surfen die niet onder topsport valt. Hieronder vallen onder andere de fun wedstrijden en surf festivals. Een belangrijk doel van de HSA met betrekking tot breedtesport is om het surfen inclusiever en toegankelijker te maken. Elementen uit het aangepast surfen en de surf therapie kunnen ook bij meer sociaal-maatschappelijke initiatieven rondom het surfen ingezet worden.
Events en fun wedstrijden voor specifieke doelgroepen, waaronder die voor deelnemers met een beperking, komen in aanmerking voor een breedtesport subsidie van de HSA.

Parasurfing - wedstrijdsport
Golfsurfen is sinds de spelen in Tokio in 2021 een Olympische sport, en de ISA is hard aan het werk om het surfen ook op de Paralympics te krijgen. De wedstrijdvorm van het aangepast surfen is dan ook onlangs omgedoopt tot “Para-Surfing”. Momenteel worden er al wel Worldcup- en Europese wedstrijden georganiseerd, maar bij de Paralympics in 2024 is het nog geen officieel onderdeel.
Het Parasurfen is vooralsnog alleen voor atleten met een fysieke of sensorische beperking. Parasurf wedstrijden worden opgedeeld in verschillende categorieën, gebaseerd op de mate van beperking en manier van surfen. Momenteel zijn er categorieën voor staand, zittend, knielend en “prone” (liggend op de buik), daarnaast is er een categorie voor visueel. Om mee te mogen doen moet een atleet eerst geclassificeerd worden. Classificatie is een medische keuring waarbij wordt bepaald binnen welke (sub)categorie een atleet wordt ingedeeld, om de wedstrijd zo eerlijk mogelijk te maken. Voor meer informatie over het parasurfen zie de ISA website.
Ben je een gevorderde surfer en heb je interesse om mee te gaan doen met internationale parasurf wedstrijden? Neem dan contact op met de HSA
Surfen als therapie of interventie
Een bijzondere vorm van aangepast surfen is de surf therapie. Sinds 2006 wordt er reeds onderzoek gedaan naar de effecten van surf therapie op de mentale en fysieke gezondheid. Het surfen wordt dan ook ingezet als (onderdeel van) therapie, zowel bij fysieke revalidatie als bij mentale hersteltrajecten zoals bij ptss, burnout of depressie. Het surfen heeft een ondersteunende functie aan de paramedische interventie. Om deze reden wordt surf therapie begeleid door medisch geschoold personeel en internationaal erkende surf instructeurs. In 2020 is er een internationale wetenschappelijke pilot studie gestart waarin nederland een actieve bijdrage levert. Doelstelling van dit onderzoek is het erkend krijgen van surf therapie als interventiemethode bij mentale problemen. De ISTO is de internationale community van surf therapie aanbieders wereldwijd waar resources en publicaties worden gedeeld.
Opleiding voor surfleraren
De ISA heeft sinds 2020 een opleiding tot “Adaptive Surf Instructor”, dit is een tweedaagse opleiding die als aanvulling op de reguliere lerarenopleiding gevolgd kan volgen. In het theorie deel wordt dieper ingegaan op de verschillende doelgroepen en welke aanpak daarbij het beste werkt. Bij de praktijk wordt vooral veel geoefend met tiltechnieken, les organisatie, gebruik van materialen en tandem surfen.
Door deze opleiding te organiseren/faciliteren beoogd de HSA het surfen in nederland toegankelijker te maken voor mensen met een beperking. In mei 2023 is de eerste nederlandse editie van deze opleiding gehouden in scheveningen.
Adaptive Surf NL:
Surfivor – Surftherapie programma voor veteranen, politiemedewerkers en geuniformeerde hulpverleners met PTSS
Surf Project – Surflessen voor kinderen met Down, autisme en ADHD
Up adaptive sports – Kennismakingsevents en surfles in kleine groepen voor deelnemers met een fysieke beperking.
Stichting Surf Therapie – Surftherapie voor deelnemers met een neurologische aandoening zoals hersenletsel, als aanvulling tijdens of na een revalidatie traject.
Stichting Surf & Durf – Psychomotorische surftherapie voor kinderen en jongeren met sociaal-emotionele moeilijkheden, eventueel i.c.m. een fysieke beperking
Skiffa surf club – Coaching via surfen om de sociaal-emotionele weerbaarheid en inclusie van (kwetsbare) kinderen, jongeren en volwassenen te bevorderen.
Zelfzorg aan zee – Surftherapie als onderdeel van een medisch revalidatie traject voor mensen met niet-aangeboren hersenletsel. Zelfzorg aan zee is een zorg instelling.
Saltwatersouls – Surftherapie gericht op deelnemers met stress en spanningsklachten, met burnout klachten en met angstklachten.