Veiligheidswaarschuwing: reële kans op veel schuimvorming op 4 en 5 mei 2025
Waarschuwing:
Op zondag 4 mei en maandag 5 mei is er een reële kans op veel schuimvorming door algen en accumulatie van het schuim op de volgende locaties door harde noorderwind en zeestroming:
Wijk aan Zee (aan de noordkant van de havenpier)
Scheveningen (aan de noordkant van de havenpier)
Hoek van Holland (aan de noordkant van de havenpier)
Let op:
Het schuim kan ook op andere plaatsen voorkomen.
Omstandigheden kunnen snel veranderen, bijvoorbeeld door veranderende windrichting en door het getij.
Er zit ook veel PFAS in het schuim. Zorg dat je het niet inslikt.
Daarom is het belangrijk voordat je het water in gaat, op de hoogte te zijn van de weersverwachting en zeecondities en op locatie de omstandigheden goed te observeren. Zie je veel schuim? Heb je het gevoel dat het onveilig is? Ga dan niet het water in.
Deze waarschuwing wordt onderkend door het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) en zal ook worden uitgezonden door het KNRM.
Over iets meer dan een week is het 11 mei en alweer 5 jaar geleden dat het surfongeluk bij Scheveningen heeft plaatsgevonden waarbij Joost, Sander, Mathijs, Pim en Max zijn overleden. Een zwarte bladzijde in onze surfgeschiedenis die we nooit mogen vergeten. Maar wat misschien nog wel belangrijker is, is dat we ervoor moeten zorgen dat dit nooit nog een keer kan gebeuren.
Het ongeluk was veroorzaakt door een metershoge schuimlaag in de kom bij het noordelijk havenhoofd van Scheveningen. Deze metershoge schuimlaag is door een uitzonderlijke samenloop van omstandigheden van harde noordelijke wind, grote golven en een algenbloei tot stand gekomen. Vorig jaar heb ik een artikel geschreven waarin de omstandigheden die hebben geleid tot het ongeluk in meer detail staan beschreven. In het artikel staan ook links die verwijzen naar een rapport geschreven door het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) en de KNRM-podcasts die zijn opgenomen over het ongeluk.
Het was al de bedoeling om een tweede artikel te schrijven en algenexperts van het NIOZ te interviewen. Alleen heeft de tijd me ingehaald en is dit artikel nu onderdeel van een waarschuwing voor aankomende zondag en maandag, 4 en 5 mei (zie hierboven).
Waarom deze waarschuwing:
In 2025 ervaren we de zonnigste start van het jaar sinds de metingen, met meer dan 685 zonuren, bijna 300 zonuren meer dan de norm sinds 2000 en tevens meer zonuren in vergelijking met 2020 toen het ongeluk plaatsvond. Veel zonuren betekent dat er ook veel biomassa wordt geproduceerd in het zeewater.
Katja Philippart, algenexpert van het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ), geeft aan dat we in 2025 alle factoren kunnen aanvinken die tot veel schuimvorming kunnen leiden. Zo geeft Katja het volgende aan:
Voorjaarsbloei van schuimalgen: Dankzij het mooie weer is de voorjaarsbloei, dit jaar in het Marsdiep, waar wij als NIOZ meten, al een aantal weken aan de gang. Als we nu met een witte emmer een watermonster nemen voor onze tijdserie, dan zien we veel kolonies van de schuimalg in dat water.
Einde voorjaarsbloei: Omdat de voorjaarsbloei van de schuimalgen al even bezig is, zullen de voedingsstoffen (stikstof, fosfaat) in het zeewater opraken en de kolonies uit elkaar gaan vallen. Het einde van deze bloei kan versneld worden als het weer wat minder wordt, want bij toenemende bewolking krijgen de algen minder zonlicht.
Schuimvorming: Als de kolonies van de schuimalgen uit elkaar vallen, dan komt het eiwit dat in de kolonies zit vrij in het zeewater. Als dan de wind toeneemt, zoals nu voorspeld wordt in de loop van zaterdag, dan wordt dat eiwit opgeklopt tot schuim.
Schuimophoping: Als de wind noordwest is, dan wordt al het schuim van de Noordzee naar onze kust geblazen. Draait de wind hierna naar noord (zie weersverwachting voor zondag), dan wordt het schuim langs de Hollandse kusten naar het zuiden gestuwd. Het kan zich dan ophopen aan de noordkant van structuren (zoals pieren) die dwars op die kust staan.
Zie het kaartje hieronder voor een visualisatie:
Illustratie hoe het schuim ophoopt aan de noordkant van de Scheveningse haven
Foto genomen op 29 april 2025 van algen (nog geen schuim omdat het nog niet hard heeft gewaaid) in de haven van Scheveningen.
Als je vragen hebt of als er zaken onduidelijk zijn dan kun je altijd via de mail contact opnemen met info@hsa.nl.
Emile van der Borch
Voorzitter Holland Surfing Association